Dziedziną fizjoterapii zajmującą się leczeniem schorzeń w okolicy czaszkowo – żuchwowej i czaszkowo – twarzowej jest tak zwana rehabilitacja stomatologiczna.
Ta prężnie rozwijająca się gałąź fizjoterapii daje terapeutom nowe możliwości pracy z pacjentami odczuwającymi dolegliwości w obszarze twarzy i głowy. Terapia ma na celu rozluźnienie mięśni układu stomatognatycznego, czyli mięśni obejmujących szyję, twarz, szczęki, żuchwę, policzki i głowę.
Fizjoterapeuta bada zakres ruchomości oraz symetrię ruchu żuchwy, napięcie mięśni zlokalizowanych na twarzy jak również od wewnątrz jamy ustnej. Poprzez zastosowanie różnorakich technik mięśniowo – powięziowych czy drenażowych uzyskujemy działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne a także przeciwobrzękowe.
Do technik wykorzystywanych przez terapeutów w rehabilitacji stomatologicznej należy na przykład manualna repozycja dysku stawowego w celu odblokowania stawu skroniowo – żuchwowego czy rozciąganie torebki stawowej. Fizjoterapeuta mobilizuje tkanki miękkie, stosuje uciski i masaże, dzięki czemu możliwe jest odtworzenie poprawnego zakresu ruchu stawu i ulepszenie kontroli nerwowo – mięśniowej.
W pracy z pacjentem fizjoterapeuci korzystają też często z metody kinesiotapingu. Dobre efekty przynosi również fizykoterapia, na przykład terapia Indiba Activ, która to poprzez działanie prądu o wysokiej częstotliwości i ciepła rozluźnia napięcie, działa łagodząco na stan zapalny i przeciwbólowo.
Istnieje wiele wskazań do rehabilitacji stomatologicznej. Należą do nich:
– bóle głowy i szyi
– bruksizm – zgrzytanie zębów
– bóle stawu skroniowo – żuchwowego
– ból odczuwalny za gałką oczną
– szumy w uszach
– szczękościsk
– porażenie nerwu twarzowego
– stany pooperacyjne i po złamaniu szczęki
– trzaski, przeskoki żuchwy i ograniczenie jej ruchomości
– nadwrażliwość zębów
– stany po ekstrakcji zębów
– zaburzenia czucia twarzy
– bóle neuropatyczne jamy ustnej i twarzoczaszki
– wady postawy ciała
– dolegliwości bólowe odcinka szyjnego i lędźwiowego
– zaburzenia połykania
– zaburzenia mowy spowodowane dysfunkcją narządu żucia np. po udarze
Do gabinetu na terapię zgłosić powinny się również osoby, które brały udział w wypadkach komunikacyjnych oraz te, które korzystają z leczenia ortodontycznego.
Przeskakiwanie żuchwy oraz słyszalne trzaski w jej okolicy należą do częstych objawów problemów związanych ze stawem skroniowo – żuchwowym. Istnieje silna korelacja pomiędzy opisywanym objawem, a bólem głowy u pacjentów dotkniętych tym zjawiskiem. W takim przypadku należy szybko reagować, gdyż taki nieleczony stan może doprowadzić do całkowitego zablokowania żuchwy. Wzmożone napięcie w obrębie narządu żucia często bywa przyczyną bólu w odcinku szyjnym kręgosłupa.
Bruksizm jest zespołem czynności w skład, którego wchodzi nieświadome zaciskanie szczęki, zgrzytanie zębami czy mlaskanie. Wyróżniamy dwa rodzaje bruksizmu, nocny oraz dzienny. W nocy obserwujemy u pacjentów częstsze zgrzytanie zębów, z kolei w ciągu dnia częściej objawia się on zaciskaniem szczęki. Towarzyszy temu najczęściej napięciowy ból głowy czy migreny. Duże znaczenie ma tutaj także wzgląd estetyczny, gdyż bruksizm wiąże się bezpośrednio ze ścieraniem zębów, co wpływa negatywnie na wygląd naszego uśmiechu. Dodatkowo zęby, które poddane są nadmiernemu naciskowi i ścieraniu narażone są w znacznym stopniu na próchnicę.
Objawy zaburzeń skroniowo – żuchwowych występują najczęściej u osób w wieku 20- 40 lat. Zaburzenia te związane są w dużej mierze ze stresem. Według statystyk objawy zaburzeń skroniowo – żuchwowych dotykają znacznie częściej kobiet, tym samym kobiety częściej poszukują pomocy medycznej z tym związanej.
Korzyści płynące z fizjoterapii stomatologicznej, oprócz tych widocznych gołym okiem, jak na przykład poprawa ruchomości i symetrii ruchu żuchwy czy eliminacja zgrzytania zębami, to między innymi normalizacja napięcia mięśni wokół twarzy. Co za tym idzie, zmniejszenie bólu zarówno w obrębie twarzy, głowy, szyi oraz lepsze ukrwienie, odżywienie tkanek i znacząca poprawa jakości życia.
Fizjoterapia stomatologiczna nie odnosi się jedynie do obszaru twarz – głowa. Jak udowadniamy w tym artykule, jest to oddziaływanie na cały organizm, gdyż ciało ludzkie jest siecią połączonych ze sobą układów i w taki właśnie holistyczny sposób należy podchodzić do oceny wszelkich dysfunkcji w naszym organizmie. Przynosi to najlepsze efekty, ponieważ przyczyny wielu dolegliwości, które nie kojarzą się stricte z napięciem mięśni możemy zażegnać dzięki rehabilitacji stomatologicznej. Często niezbędna będzie rehabilitacja całej głowy, kręgosłupa czy miednicy. Nawet postawa naszego ciała, czy na przykład płaskostopie mają wpływ na napięcie mięśni żuchwy. Fizjoterapia stomatologiczna jest metodą bezpieczną, a ryzyko wystąpienia skutków ubocznych znikome. Dlatego też zalecamy ją pacjentom w każdym wieku.